عامل پيدايش كاخها، معابد، مجسمههاي غولپيكر و اهرام مصر چيست؟
"آثار غولآساي همياري ساده را ميتوان در ساختمانهاي عظيمي ديد كه اهالي باستاني آسيا، مصريها، اتروسكانها و غيره بنا كردهاند."
"در دورانهاي گذشته چنين بود كه اين دولتهاي شرقي، پس از تأمين هزينههاي نهادهاي مدني و نظامي خود، مالك مازادي بودند كه ميتوانستند آن را به مصرف آثار خيره كننده يا سودمند برسانند و در اين جريان فرمانروايي آنها بر دست و بازوي تقريبا" تمامي جمعيت غيركشاورز، بناهاي عظيمي را به وجود آورد كه هنوز نشانهي قدرتشان است. درهي عظيم نيل ... انبوه جمعيت غيركشاورز را غذا ميداد و اين غذا كه به شاهان و روحانيون تعلق داشت، امكان احداث بناهاي عظيمي را فراهم ميكرد كه آن سرزمين را پر كرده بود ... براي حركت دادن اين مجسمههاي غولآسا و اجسام عظيم كه حمل و نقلشان موجب شگفتي است، تقريبا" تنها كار انسان بود كه سخاوتمندانه مصرف ميشد ... شمار كارگران و تلاش متمركزشان كافي بود. ... كارگران غيركشاورز حكومتهاي پادشاهي آسيايي جز اعمال نيروي فردي خود كاري در تحقق اين امور انجام ندادهاند اما تعداد آنها قدرتشان را تشكيل ميدهد و قدرت هدايت اين تودهها به ظهور كاخها و معابد، و اهرامي انجاميد كه بقاياي انبوه اين مجسمههاي غولپيكر شگفتزده و متحيرمان ميكند. تمركز درآمدهايي كه زندگيشان را تأمين ميكرد در دست يك يا چند نفر، انجام چنين كارهايي را امكانپذير ساخت."
"قدرت شاهان آسيايي و مصري، دين سالاران اتروسكاني و غيره در جامعهي مدرن به سرمايهدار انتقال يافته است، خواه سرمايهداري منفرد باشد خواه مانند شركتهاي سهامي چون مجموعهاي از سرمايهدارها جلوه كند."
مارکس. کارل ؛ كاپيتال جلد يكم صص 369- 370 ترجمه حسن مرتضوي، چاپ يكم سال 1386 انتشارات آگاه
نظرات شما عزیزان: